In Mechelen kunnen heel wat hulpmiddelen ontleend worden in inloophuis ’t moNUment. Met de beschikbare kennis en de projecten die lopen, kunnen we steeds meer een echt verschil maken.

De jammerlijke verdwijning en het overlijden van Emilietta Chini, bracht het thema dementie weer volop onder de aandacht. Dit is jammer genoeg geen alleenstaand geval. Sterker nog, vorig jaar raakten er bijna 100 personen met dementie vermist (bron: Expertisecentrum Dementie Vlaanderen - EDV). Het evenwicht vinden tussen veiligheid, waardigheid en autonomie is voor hulpverleners en naasten bijzonder moeilijk. De groeiende kennis over enerzijds de risico’s die gepaard gaan met dementie en anderzijds hoe we via de ontwikkeling van technologie deze risico’s kunnen inperken, biedt ons kansen om dit evenwicht gemakkelijker te vinden. Ook in Mechelen worden die hulpmiddelen uitgebreid getest. Veel ervan kunnen ontleend worden in het inloophuis ’t moNUment in Mechelen. Dit aanbod verscheen eerder dit jaar al in de pers (o.a. artikel Antwerps Persbureau onderaan). Met de beschikbare kennis en de projecten die lopen, kunnen we steeds meer een echt verschil maken.

Bij ongeveer 10% van de zorgwekkende verdwijningen per jaar gaat het om mensen met dementie. Vorige jaar waren dit er een kleine honderd. De kans op een fatale afloop is bij hen bovengemiddeld groot. In 2018 telde stad Mechelen bijna 1600 personen met dementie, de prognose stelt dat dit er nabij de 2000 zullen zijn in 2035 (bron: EDV op basis van bevolkingsvooruitzichten StatBel). Een significante stijging van ongeveer 26 %. Daarom zetten we al meerdere jaren sterk in op preventie en sensibilisatie en sinds kort ook op het tonen en ontlenen van zorgtechnologie. Het Inloophuis ’t moNUment is de plaats waar personen met dementie en hun mantelzorgers terecht kunnen voor informatie, gesprekken met lotgenoten en ook voor het ontlenen van zorgtechnologie.

De zorgtechnologie die beschikbaar gesteld wordt in ’t moNUment richt zich op veiligheid, ontspanning en sociaal contact op maat van mensen met dementie en hun mantelzorgers. Naast hulpmiddelen zoals onder andere een dementieklok, een interactieve kat die geen verzorging behoeft en een Komp die beeldbellen mogelijk maakt, zijn er ook verschillende vormen van GPS-trackers beschikbaar. Die kunnen een grote aanvullende waarde hebben op de andere hulpmiddelen wanneer er dwaalgedrag ontstaat bij de persoon met dementie. Hoewel GPS-trackers in sommige gevallen nuttig kunnen zijn bij het helpen vinden van een vermiste persoon met dementie, moeten er ook zorgvuldig afwegingen worden gemaakt over de gevolgen van het gebruik van deze technologie. Ook mensen met dementie hebben recht op privacy, autonomie en waardigheid. Daarom is het belangrijk dat dit bij het begin besproken wordt en een aandachtspunt blijft, zodat iedereen er zich goed bij voelt.

Schepen Rina Rabau Nkandu - inloophuis 't moNUment

Het belang van deze technologie kan moeilijk overschat worden: dit kleine hulpmiddel kan een groot verschil maken bij een verdwijning. Zoals directeur van het Vlaams Expertisecentrum Dementie Jurn Verschraegen stelt, zijn de eerste 30 minuten na een verdwijning van cruciaal belang. Wanneer een persoon met dementie vermist is, is het essentieel om onmiddellijk in actie te schieten. Daarom werken we in Mechelen ook goed samen met de politiediensten. Via een specifiek vermissingsformulier voor personen met dementie is alle persoonlijke informatie beschikbaar, waardoor de politie gerichter kan zoeken en opvolgen. Een GPS-tracker zou op zo’n momenten dus letterlijk van levensbelang kunnen zijn. Omwille van de GDPR-wetgeving kunnen we een tracker niet zomaar uitlenen in ‘t moNUment, zoals we dit voor alle andere zorgtechnologieën wel doen. Ook voor de trackers staan de collega’s echter klaar om persoonlijk advies te geven. Ze peilen hierbij naar de kennis, eigen voorkeur en de openheid naar gebruik van technologie bij de mantelzorgers en personen met dementie. Op dat moment kunnen de verschillende trackers wel getest worden.

Niet iedereen is steeds even goed op de hoogte van dergelijke technologische vooruitgang, sommigen ervaren drempels om er over te praten, of hebben maar beperkte middelen om te investeren. Met ’t moNUment nemen we deze drempels zoveel mogelijk weg. We zijn er ook om een goede en vroegtijdige zorgplanning mogelijk te maken. Want de kracht van preventie is net dat we problemen voor zijn. We maken de dingen bespreekbaar en kunnen zo noodlottige gevallen tot een minimum beperken.

Het verlies van de familie Chini en hun naasten, beroert ons allemaal bijzonder. We wensen hen alle sterkte toe. En we zorgen ervoor dat we, met nog meer samenwerking, het inzetten van technologie en sensibilisering, mensen met dementie in de toekomst op een veilige manier autonomie kunnen blijven geven.

Schepen van ouderen, toegankelijkheid en slimme stad
Rina Rabau Nkandu

Interessante links

• Inloophuis ’t mo(NU)ment bevindt zich in LDC De Schijf, Lijsterstraat 2 in Mechelen. Het biedt informatie over het lokale zorgaanbod, ondersteuningsinitiatieven en participatie- en ontmoetingsmogelijkheden rond dementie – meer info via www.mechelen.be/tmonument-inloophuis

  • in de pers: antwerpspersbureau.be/inloophuis-t-monument-ontleent-gratis-hulpmiddelen-voor-mensen-met-dementie/

• www.dementie.be:

  • Prevalentie en prognose: www.dementie.be/home/wat-is-dementie/prevalentie/

  • Samenwerking met de politie: www.dementie.be/ecdcontact/vermissing-personen-dementie/