“Ruim de helft van de uitstoot van broeikasgassen is te wijten aan de productie, verwerking en transport van de producten, waaronder een groot aandeel voedingsproducten, die we kopen en gebruiken. Bio-organisch afval selectief ophalen in functie van hoogwaardige verwerking is belangrijk binnen de ambities van de circulaire economie, maar het ophalen zelf moet ook aan de principes van duurzame stadslogistiek voldoen."

In 2021 ontving handelaarsorganisatie Mechelen Meemaken 40.000 euro, afkomstig uit het budget dat de stad Mechelen had ontvangen als beloning bij het toekennen van de European Green Leaf Award 2020. Het doel van deze subsidie was om duurzame initiatieven voor de horeca te ondersteunen. Zo werd een deel van het bedrag gebruikt om energiezuinige terrasverwarming in de vorm van elektrische kussens aan te schaffen. De stad heeft nu samen met Mechelen Meemaken besloten om de overige 30.325 euro van dit bedrag te gebruiken om een opdracht uit te schrijven voor het ophalen en duurzaam verwerken van het bio-organisch afval van de lokale horeca, in lijn met de circulaire ambities.

Sinds 1 januari 2021 heeft de Vlaamse regering beslist om een verplichte selectieve inzameling van keukenafval, etensresten en levensmiddelenafval in te voeren voor onder meer cateringbedrijven, restaurants en hotels met meer dan 50 couverts per dag, ziekenhuizen, onderwijsinstellingen met meer dan 300 leerlingen en woonzorgcentra met meer dan 30 bedden, alsook supermarkten met een netto-verkoopoppervlakte van 400 m².

Vanaf 1 januari 2024 geldt deze verplichting voor elk bedrijf, en is de selectieve inzameling van organisch afval van huishoudens ook verplicht vanuit Europa. De wetswijziging waarbij iedereen GFT gescheiden zal moeten laten ophalen, is een van de hefbomen van het proefproject dat de stad wil opstarten. Na overleg met de horeca werd besloten om het restbedrag van de Green Leaf Award te gebruiken voor de verbetering van de selectieve inzameling van keukenafval, etensresten en levensmiddelenafval bij horecagelegenheden, wat een belangrijke stap is om de stad te blijven verduurzamen.

“We merken dat de horeca steeds duurzamer wil ondernemen. Dat is echter geen evidentie. Om de Mechelse horeca te helpen voldoen aan de verplichting en tegelijk in te zetten op duurzame stadslogistiek en circulaire principes van de ingezamelde afvalstromen, lanceren we samen met Mechelen MeeMaken, een pilootproject dat keukenafval en etensresten van horeca op het grondgebied Mechelen ophaalt en zo hoogwaardig mogelijk verwerkt. Na positieve evaluatie van het pilootproject, kan dit uitgebreid worden naar de inzameling van allerlei andere instellingen/ondernemingen op Mechels grondgebied die moeten voldoen aan de verplichte selectieve inzameling”, klinkt het bij Greet Geypen, schepen van Economie.

Horecazaken genereren veel bio-organisch afval. Het selectief inzamelen en hoogwaardige verwerking volgens de principes van de circulaire economie, loont dus de moeite. Het is de bedoeling om de manier te verbeteren waarop selectief organisch afval wordt opgehaald bij horecazaken, uiteraard rekening houdend met de behoeften van de horecazaken, zoals de beperkte opslagruimte in de binnenstad en hygiënische eisen.

“Ruim de helft van de uitstoot van broeikasgassen is te wijten aan de productie, verwerking en transport van de producten, waaronder een groot aandeel voedingsproducten, die we kopen en gebruiken. Bio-organisch afval selectief ophalen in functie van hoogwaardige verwerking is belangrijk binnen de ambities van de circulaire economie, maar het ophalen zelf moet ook aan de principes van duurzame stadslogistiek voldoen. Het winnen van de ‘European Green Leaf Award’ was naast een erkenning vooral ook stimulans om nog beter te doen. Door de middelen van de prijs op deze manier in te zetten, wordt Mechelen weer wat CO2-neutraler en nog wat meer klaar voor de toekomst”, klinkt het bij Patrick Princen, schepen van Duurzaamheid en Klimaat.

Het proefproject past ook perfect binnen het Interreg Europe project Citisystem, dat net van start is gegaan. Hierbij gaat de stad samen met andere Europese steden en regio’s op zoek naar de beste manier van selectieve inzameling en verwerking voor het organisch afval, zowel van huishoudens als van bedrijven, met een verregaande circulaire ambitie. Specifiek zal hier op reductie en hergebruik van organisch afval gewerkt worden: van voedselverspilling tegengaan tot de beste inzet van het organisch afval dat niet kan worden vermeden.

Mechelse horeca positief

Een promotie- en sensibiliseringscampagne zal opgestart worden om bewustwording te creëren bij Mechelse horecazaken rond verminderen van afval en het potentieel van reststromen. Mechelen MeeMaken heeft zich geëngageerd om deze campagne mee te verspreiden, zodat zoveel mogelijk horecazaken mee in het project kunnen stappen. De handelaarsorganisatie staat ook in voor de toekenning van de toelage aan diegene die dit pilootproject uitvoert. De toewijzing hiervan wordt omstreeks september verwacht. 

“De Mechelse horeca staat positief tegenover het duurzame verhaal en wij willen er graag aan meewerken. Het kan ook heel wat voordelen opleveren. Zo belandt het voedsel niet zomaar bij het restafval, waardoor de afvalrekening kleiner zal uitvallen. Daarnaast kan de horecasector op deze manier ook het goede voorbeeld geven tegen voedselverspilling”, zegt Christian Michiels, voorzitter van Horeca Groot Mechelen.

Horecanemers die interesse hebben, kunnen op 24 april om 11 uur terecht op een infosessie die de stad organiseert. Inschrijven doe je via:https://www.mechelen.be/infosessie-pilot-ophalen-en-verwerking-bio-organisch-afval-horeca-mechelen.
Geïnteresseerden voor het organiseren van het bio-organisch afval van de Mechelse horeca, kunnen hun kandidatuur indienen via https://www.mechelen.be/pilot-ophalen-en-verwerken-bio-organisch-afval-bij-horeca-mechelen. De uitgewerkte opdrachten dienen de stad ten laatste te bereiken 31 augustus 2023 voor 12u. De opdracht wordt toegewezen aan de kandidaat die in het totaal het grootste aantal punten behaalt.

Deze pilot is ontstaan in het kader van de activiteiten van de Circulaire hub regio Mechelen en met de financiële steun van Mechelen Klimaatneutraal.