Voor de N-VA gaan de gemeente- en provincieraadsverkiezingen van 14 oktober niet over de 308 Vlaamse steden en gemeenten of de vijf provincies. Voor de Vlaams-nationalisten zijn het een soort voor de Vlaamse en federale verkiezingen in 2014. De partij pleit voor de kracht van verandering, maar zit zelf vastgeroest in een conflictmodel.primaries

Een stad of gemeente besturen is echter geen straatgevecht, maar een continue zoektocht naar wat mensen bindt en samenbrengt. Als stadsbestuur boek je pas vooruitgang als je erin slaagt mensen te verenigen op basis van een gemeenschappelijke sokkel: hun stad of gemeente, hun gedeelde thuis. Iemand voelt zich namelijk in de eerste plaats Brusselaar, Antwerpenaar of Mechelaar, en pas dan Vlaming of Belg.

Bang voor het lokale debat

Dat de N-VA de gemeente- en provincieraadsverkiezingen ondergeschikt maakt aan een Brusselse logica, is ontgoochelend. Het lijkt alsof ze angst heeft voor het lokale debat, alsof ze een ideeënstrijd vreest over thema's die velen van ons direct aanbelangen: een nieuw fiets- of voetpad in de straat, voldoende sport-, cultuur- en groenvoorzieningen, de zorg voor sociaal zwakkeren en de opvang van de vergrijzing.

Onze stad- en gemeentebesturen staan voor grote uitdagingen. Hoe verzoenen we de bescherming van de schaarser wordende open ruimte met de sterke vraag naar betaalbaar en kwalitatief wonen? Kunnen onze steden en gemeenten een rol spelen in de sprong naar een duurzame economie? Waar vinden we de middelen voor een degelijke kinderopvang en kwalitatief onderwijs? Die vragen en de rijkdom aan antwoorden daarop verdienen meer dan een rol in de marge.

Over het lokaal beleid moet de komende maanden fel worden gedebatteerd. Tussen partijen en tussen politici, maar ook tussen politici en burgers. De nabijheid is daarbij een belangrijke troef. Het gesprek kan face to face worden gevoerd. Die lokale verankering vormt net de kracht van onze democratie. De steden en gemeenten zijn het bestuursniveau bij uitstek waar inspraak geen holle slogan hoeft te zijn en mensen de kans krijgen mee te beslissen over de omgeving waarin ze leven.

Anno 2012 vraagt onze horizontale samenleving meer interactie en debat, met meer directe formules: bewonersvergaderingen, lokale G1000's, onlineparticipatie, enzovoort. Maar ook de verkiezingen, hét instrument van politieke participatie, moeten we blijven gebruiken als een opportuniteit, als een kans voor een stevig georganiseerd meningsverschil tussen burger en politiek.

Rekrutering

Bovendien staat of valt een gezond politiek systeem met de rekrutering van nieuwe, gemotiveerde mensen. En daarvoor zijn lokale verkiezingen traditioneel erg belangrijk. Het is dan ook bijzonder jammer dat de N-VA durft toe te geven dat het lokale bestuursniveau haar feitelijk niet interesseert. Het is voor de Vlaming goed om te weten dat de uitdagingen in zijn straat, wijk of dorp voor sommige partijen ondergeschikt zijn aan de keuze van de volgende premier.

De N-VA riep altijd het luidst om de federale en Vlaamse verkiezingen niet te laten samenvallen, omdat de Vlaamse kiesstrijd dan zou worden gekaapt door federale thema's. Dat uitgerekend die partij nu zelf onbeschaamd de lokale verkiezingen wil kapen om haar eigen federale agenda door te drukken, is stuitend. De N-VA consequent? Blijkbaar toch niet altijd.

Kristof Calvo

Bart Somers