Depot Rato: eindelijk één dak voor de Mechelse collectie en de dienst archeologie De stad heeft tijdens het budgetconclaaf eind 2015 het moedige besluit genomen om na jaren van een nomadisch en versnipperd depotbeleid eindelijk een vaste en kwaliteitsvolle stek te geven aan onze collectie. Onze collectie was verspreid over 13 verschillende locaties in de stad. Met dit Erfgoeddepot lossen we dat probleem op. Met dit nieuwe depot voorzien we ook in de randvoorwaarden voor de kwaliteitsvolle ontwikkeling van het toekomstig stadsmuseum, in het Hof van Busleyden. Geen museum zonder depot. Ook onze dienst archeologie hebben we door deze keuze kunnen behouden en zal hier kunnen restaureren en inventariseren. Het gaat over een integraal erfgoeddepot, dus voor zowel roerend als onroerend erfgoed, op de plaats van de voormalige Rateaufabrieken in Muizen.

Het totaalplaatje van dit project bedraagt 3.086.000€, verspreid over verschillende fases, waarvan de aankoop van de loodsen al achter de rug is.

Op de begroting van de stad is in het conclaaf 1.624.000€ ingeschreven in 2016 en 1.462.303 in 2017 om de volgende fases te voltooien. Daarin zit de voorlopige toezegging van ondersteuning door de provincie Antwerpen (540.000€ = 90.000€/jaar) en de zekere toezegging van Vlaanderen in het teken van het Grootstedenbeleid (548.789€). Ondertussen hebben we nog andere subsidiedossiers voorbereid die in 2016 zullen worden ingediend:

• FoCi
• Vlaamse Overheid, voor de erkenning en subsidiëring als Onroerenderfgoeddepot  Europa
• Interreg 2 Zeeën voor de prioriteit rond koolstofarme technologieën (kaklhennepbeton) in samenwerking met partners uit het Verenigd Koninkrijk (depots Science Museum in graafschap Wiltshire , Universiteit Bath,?), uit Vlaanderen (KUL, Centrum voor Duurzaam Bouwen van provincie Antwerpen in Westerlo) en Frankrijk (kalkfabrikanten).

Het aanbestedingsdossier is net voor de kerstperiode ingediend. Na goedkeuring en publicatie van de aanbesteding en het openen van de biedingen wordt de uiteindelijke gunningsbeslissing verwacht eind februari 2016. Vanaf half mei 2016 zullen de werken in loods 1 starten. Loods 2 komt in 2017 aan bod en het geheel wordt afgerond in 2018. In 2018 zal ook het openbaar domein aangelegd worden.

Depot Rato wordt ook een ecologisch project, duurzaamheid is voor de Groene schepen een belangrijk aspect in dit project.

Ten eerste geven we een industrieel complex uit 1912 een duurzame herbestemming.

Ten tweede kiezen we voor een constructie van de depotwanden in kalkhennepbeton. Dat is CO²-negatief bouwmateriaal dat garant staat voor een stabiel binnenklimaat dankzij de vochtregulerende en isolerende eigenschappen van het materiaal. We zijn met deze toepassing uniek in Vlaanderen.

Wat gaan we allemaal doen in Depot Rato?

• Het zal een bewaarplaats zijn voor tijdelijke of permanente opslag van erfgoedcollecties uit Mechelen en de regio. Dat gaat dus over archeologische vondsten, over kunstwerken, over eeuwenoude manuscripten, foto's... De volledige depotwerking van Musea & Erfgoed Mechelen en de hele werking rond behoud en beheer zal verhuizen naar Depot Rato. Er wordt een conservatie- en restauratieatelier, een anoxieruimte (onttrekking van zuurstof om insecten te weren) ingericht en op termijn komt er een fotoatelier bij. De museumstukken worden in geëigende klimaatzones bewaard.
• We gaan er ook expertise over behoud en beheer verzamen en delen. Zowel met andere collectiebeheerders (andere musea in regio, kerkfabrieken, kleinere heemkundige verenigingen?) als met het grote publiek. We gaan op het openbaar domein rond het depot panelen plaatsen met informatie over het opgeslagen erfgoed, we gaan rondleidingen achter de schermen organiseren, we gaan activiteiten voor de kinderen organiseren.
• We gaan ook een regionale rol opnemen in onder meer kennisdeling inzake behoud en beheer en als tijdelijk of permanent nood- en calamiteitendepot
• Bijkomend voordeel van deze keuze is dat we onze Archeologische Dienst zullen behouden. Een historische stad die naam waardig heeft een Archeologische Dienst nodig. Deze dienst (ook haar publieks- en vrijwilligerswerking) zal mee verhuizen naar Depot Rato. De dienst zal in navolging van het Onroerend Erfgoeddecreet, het zwaartepunt van zijn werking verschuiven van het uitvoeren van opgravingen naar een regionale depotwerking voor onroerend erfgoed.
• Ook de Mechelse Vereniging voor Stadsarcheologie zal in Depot Rato een onderkomen vinden voor haar collectie en voor haar activiteiten.
• Ook het Stadsarchief zal een deel van zijn behoud- en beheerwerkzaamheden overhevelen naar het Depot.
• Ook het magazijn van de bibliotheek wordt geïntegreerd in het Erfgoeddepot

Ook RTV maakte een reportage over Depot Rato.