Rina Rabau Nkandu, schepen van Toegankelijkheid: "Mechelen heeft zich de voorbije twee decennia in de kijker gewerkt als een inclusieve, veilige en solidaire stad. Binnen dat open en kansrijke kader staat ook het belang van integrale toegankelijkheid in onze publieke ruimte, dienstverlening en sociocultureel aanbod voorop."

Het vermogen om vrij te bewegen, informatie te verkrijgen en deel te nemen aan het dagelijks leven mag geen privilege zijn, maar moet een recht zijn voor iedereen. Integrale toegankelijkheid vormt daarom een van de grootste uitdagingen voor deze eeuw. Het ondertekenen van een charter met Inter, het Agentschap toegankelijk Vlaanderen, aan het begin van deze legislatuur bracht al heel wat verandering teweeg in het toegankelijk landschap van Mechelen. Nu zetten we samen nog een stap verder. Geïnspireerd door het Ouderenbehoeftenonderzoek dat al tweemaal is uitgevoerd in 2017 en 2022 en ons heel wat waardevolle data opleverde voor beleid, lanceren we nu als allereerste stad een toegankelijkheidsonderzoek zodat we meer werk kunnen maken van gelijke kansen.  

Op een bepaald moment is iedereen wel eens ‘beperkt’. Soms ben je bijvoorbeeld mobiel beperkt door een ongeval, kan je niet gaan werken omwille van ziekte, of moet je avondje uit laten varen omwille van een onverwacht hoge financiële kost. Maar het kan ook iets zijn wat op het eerste zicht onbenullig lijkt, zoals een internetverbinding die even hapert waardoor je niet bereikbaar bent. Pas dan ondervinden we hoe een beperking ons dagelijks leven beïnvloedt. Het huis verlaten vraagt de nodige hulp en voorbereiding, de spaarrekening moet worden aangesproken om het financiële euvel op te lossen, en het besef groeit dat een voortdurende verbondenheid met het internet voor werk en vrije tijd een grotere noodzaak is dan je doorhad. 

Wanneer we van onze tijdelijke beperking verlost zijn, vergeten we al snel de ongemakken die er mee gepaard gaan. Maar wist je dat ongeveer 1 op 10 personen in Vlaanderen dagelijks door het leven gaan met een fysieke of psychische beperking? In vergelijkbare verhouding hebben mensen in Vlaanderen het regelmatig moeilijk om rekeningen te betalen of bepaalde spullen voor hun kinderen te kopen. Eerlijkheid gebiedt ons te zeggen dat de openbare ruimte en dienstverlening, de digitalisering en het recreatieve en culturele aanbod nog niet voldoende afgestemd is op mensen met specifieke noden. Het vormt dan ook één van de grootste uitdagingen van deze eeuw om het maatschappelijke landschap integraal toegankelijk te maken, door gelijke toegang en gelijke kansen te optimaliseren. 

Mechelen heeft zich de voorbije twee decennia in de kijker gewerkt als een inclusieve, veilige en solidaire stad. Binnen dat open en kansrijke kader staat ook het belang van integrale toegankelijkheid in onze publieke ruimte, dienstverlening en sociocultureel aanbod voorop. Daar maken we doordacht werk van, samen met de Mechelse adviesraad Buitengewoon Meedoen en de Mechelaar. Aan het begin van deze legislatuur ondertekenden we ook een charter met Inter, het Agentschap toegankelijk Vlaanderen. Ze ondersteunen lokale besturen bij het bouwen aan een integraal toegankelijke omgeving. Het resultaat is duidelijk zichtbaar in de aanwerving van een toegankelijkheidsambtenaar, snelle structurele interventies waar mogelijk en grotere, duurzame projecten met integrale toegankelijkheid als maatstaf.  

Sinds mijn aantreden als schepen in 2022 hebben we al heel wat doelen uit het charter omgezet in acties. Met een dementievriendelijk aanbod pionieren we met toegankelijke zorgtechnologie en buurtgerichte activiteiten. Digibank Mechelen maakt e-inclusie mogelijk op 18 locaties doorheen de stad en haar dorpen. Samen met Buitengewoon Meedoen hebben we een 10-puntenplan ontwikkeld om de toegankelijkheid van onze evenementen te vergroten. Concrete stappen zijn gezet om toegankelijke toiletten binnen een straal van 122 meter in de binnenstad te garanderen: op minder dan de afstand van het stadhuis tot aan de Sint-Romboutstoren kan iedereen naar een toegankelijk toilet. Naast toegankelijke toiletten zijn hellende en bellende vlakken van cruciaal belang voor integrale toegankelijkheid van horeca en handelaars, vooral in historische stadscentra zoals het onze. Zeventien zaken op de Grote Markt en de OLV-straat beschikken nu over drempelhulp. De tweede fase rollen we verder uit in het centrum, waarvoor al een twintigtal nieuwe hellende en bellende vlakken werden besteld. 

Al deze acties werden in nauw overleg  met Mechelaars met een beperking en Mechelse verenigingen bepaald. Toch wil ik het integrale toegankelijkheidsbeleid nog een niveau hoger tillen, door in dialoog te gaan met een bredere groep Mechelaars. We organiseerden al tweemaal een ouderenbehoeftenonderzoek in 2017 en 2022, om in kaart te brengen waar de noden van onze 60-plussers zitten, waarop we beleid op maat kunnen ontwikkelen. Het is een datagedreven manier van besturen die werkt. Daarom heb ik voor onze stad een behoeftenonderzoek rond toegankelijkheid aangevraagd. We zijn de eerste stad in Vlaanderen die zoiets doet. Daarvoor werken we opnieuw samen met onze adviesraad Buitengewoon Meedoen, Inter - Agentschap toegankelijk Vlaanderen, Wablieft - centrum voor duidelijke taal en Prof. dr. Em. Dominique Verté.  

 Het onderzoek meet de integrale toegankelijkheid van Mechelen en iedereen ouder dan 18 jaar kan deelnemen. De vragen zijn zo opgesteld dat iedereen ze kan invullen. Alleen aan het einde komen specifieke vragen voor mensen met een beperking of mensen die een kind met een beperking hebben. In het algemeen peilt de vragenlijst naar hoe mensen de toegankelijkheid van onze gebouwen, handelszaken, het publiek domein, mobiliteit, dienstverlening, de website en alle communicatiemiddelen, evenementen, cultuur, sport, enzovoort beleven. 

Onze stad streeft ernaar dat iedereen, in al hun diversiteit, op een kwaliteitsvolle manier kan leven. Daarom baseren we ons beleid op objectieve en wetenschappelijk onderbouwde data en bieden we participatiemogelijkheden aan. Tegen 2025 kunnen we de onderzoeksresultaten vertalen naar concrete acties en duurzame beleidsbeslissingen. Want onze stad omarmt de veelzijdigheid van de Mechelaar. Samen zijn we op weg naar een meer toegankelijke toekomst. 

Wil je zelf je steentje bijdragen aan het toegankelijkheidsonderzoek? Dat kan nog tot eind 31 mei 2024!  

• De online vragenlijst vind je hier: https://www.mechelen.be/toegankelijkheidsonderzoek  
• Er kan ook een papieren versie aangevraagd worden op het nummer 0800 20 800. 
• Heb je hulp nodig? Deze is beschikbaar via www.mechelen.be/digibanken of op het nummer 015 29 80 80.