Recht op huisvesting is een grondrecht en een belangrijke hefboom in het kader van opwaartse sociale mobiliteit.

Invoering praktijktesten

Stad Mechelen gaat de huidige toestand van racisme en discriminatie op de huisvestingsmarkt in de stad in kaart brengen aan de hand van praktijktesten. Deze nulmeting vormt het startpunt in de vorming van het beleid rond discriminatie op de huurmarkt.

In Mechelen is geen plaats voor racisme en discriminatie. Dat geldt voor discriminatie op grond van gender, leeftijd, levensbeschouwing of religie, seksuele voorkeur, sociaal-economische situatie, etnisch-culturele achtergrond of ten aanzien van mensen met een beperking. Gelijke toegang tot huisvesting is dan ook een absolute zekerheid die het stadsbestuur alle Mechelaars wil geven. Om dat te bekomen worden praktijktesten ingevoerd in verschillende fases.

“Recht op huisvesting is een grondrecht en een belangrijke hefboom in het kader van opwaartse sociale mobiliteit. Sensibilisering en praktijktesten kunnen discriminatie op de huurmarkt een halt toeroepen”, aldus Gabriella De Francesco, schepen van Diversiteit en Gelijke Kansen. “Om te beginnen gaan we de de problematiek in kaart brengen. Die resultaten leggen we voor aan de sector, waarna we overgaan tot dialoog en sensibilisering. Pas nadien volgen concrete acties. In Gent verdween de discriminatie op de woningmarkt bijna volledig dankzij deze aanpak.”

Aanpak
Het stadsbestuur gaat in dit thema niet over één nacht ijs. Eerder werden al experten bevraagd en legde het college haar oor te luister bij andere lokale besturen met expertise op dit vlak, zoals Gent. Daaruit is gebleken dat een nulmeting nuttig kan zijn om voor de juiste aanpak te gaan. Die nulmeting zal gebeuren aan de hand van academische praktijktesten. We zoeken uit wat de achterliggende oorzaken en mechanismen zijn van deze ongelijke behandeling en bekijken hoe het beleid best kan ingrijpen om discriminatie en sociale uitsluiting tegen te gaan. Op basis van de aanbevelingen die daaruit voortvloeien kan de ontwikkeling van juridische praktijktesten een actie zijn, met handhaving als sluitstuk.  

“Of die praktijktesten nu door de overheid zelf of door derden worden georganiseerd is van ondergeschikt belang, zolang ze maar ernstig verlopen. Sanctioneren is ook niet het eerste doel, wel het teweegbrengen van een mentaliteitsverandering. Als ook de professionele spelers in de woningsector duidelijk maken dat ze onder geen beding willen discrimineren, dan zetten we een duidelijke norm. De norm van gelijke behandeling. Dat is ons streefdoel”, zegt burgemeester Bart Somers.
 
De discriminatiegronden die we gaan onderzoeken zijn etnische afkomst, vermogen en een combinatie van beide. Verder willen we de toegang van alleenstaanden met en zonder kinderen tot de private huisvesting in kaart brengen. Met de onderzoeksresultaten en aanbevelingen wil Stad Mechelen in samenwerking met de sector en stakeholders nadien aan de slag.
 
Realiteit
Ook bij het gelijkekansencentrum Unia juichen ze het initiatief van Stad Mechelen toe. “We zien ook in andere steden dat huurdiscriminatie een realiteit is voor velen die aangewezen zijn op de privé-huurmarkt. Dat weten we uit onderzoek op basis van praktijktests. Bijna 40% van onze dossiers over huurdiscriminatie komt van mensen die omwille van hun uitkering geen woning vinden. 36% gaat over huurders die geweigerd worden vanwege hun afkomst. Praktijktests meten de huidige toestand in Mechelen op. Door daarna rond de tafel te zitten met verhuurders, huurders en andere betrokkenen kan Mechelen een beleid voeren om huurdiscriminatie aan te pakken. Zo geeft de stad mensenrechten een prominente plek in haar beleid", klinkt het bij Unia. 

Voor de nulmeting is dit jaar een budget van 26.000 euro voorzien. Idealiter kan het onderzoek voor de zomer afgerond worden, opdat de financiële gevolgen voor een integrale aanpak gebudgetteerd kunnen worden in de meerjarenbegroting. In de eerste plaats worden overtreders van de discriminatiewetgeving op de huisvestingsmarkt aangepakt. Nadien volgen een gelijkaardige aanpak om ook de discriminatie op de arbeidsmarkt aan te pakken.