'Bouwen voor morgen doe je vandaag' Mechels schepen Marina De Bie over nieuwe ecowijk PapenhofVergeet de klassieke Vlaamse verkaveling met huisje-tuintje-kindje en twee wagens voor de deur, de toekomst is aan autoluwe ecowijken met veel openbaar groen, energiezuinige woningen en ondergrondse parkings. Althans, zo denkt Mechels schepen Marina De Bie er over. Met de concrete realisatie van Papenhof komt deze duurzame droom een stapje dichterbij. 'Want bouwen voor morgen doe je vandaag al. En eens deze nieuwe wijk er is, winnen we er gegarandeerd prijzen mee'.

De Dijlestad kampt al jaren met woningennood. Daarom staan er verschillende projecten op stapel. Eén daarvan is Papenhof, een nieuwe woonbuurt die gepland is in het noordoosten van Mechelen, bij de wijk Nekkerspoel en de groene Vrouwvlietvallei. In dit goed gelegen gebied van 14,3 hectare ? op wandel- en fietsafstand van het centrum - wil Igemo (de intergemeentelijke vereniging die instaat voor de concrete uitvoering) vanaf 2010 een nieuwe wijk met 59 kavels voor in totaal een 250-tal wooneenheden ontwikkelen.

'Het Papenhof wordt niet zomaar een verkaveling zoals zo vele andere', verduidelijkt Marina De Bie, schepen van wijk- en dorpszaken, leefmilieu, juridische zaken, patrimonium, personeelszaken en natuurbehoud en ?ontwikkeling. 'Uniek aan deze wijk is de combinatie van een stedelijke ligging met een open, groen en duurzaam karakter. Daarin hebben we de keuze gemaakt: de ene helft is openbaar domein, de andere helft is nuttige bouwoppervlakte. Een klassieke projectontwikkelaar ziet dat natuurlijk enigszins anders', voegt De Bie er lachend aan toe.

Het wordt een gemengde wijk met verschillende woningtypes: 160 rijwoningen, 36 vrijstaande woningen en 60 appartementen, waaronder een deel kangoeroe- of zorgwoningen. Igemo bracht vorig jaar alvast de eerste zes kavels van het Mechelse woongebied op de markt. Om duidelijk te maken dat Papenhof in alle opzichten een modelwijk moet worden, reserveert Igemo deze kavels voor Mechelaars die een passiefwoning willen bouwen. Imego is daarmee de eerste overheidsinstantie die dergelijke voorwaarden aan de verkoop van een perceel oplegt.

Daarnaast worden ook de andere types van woningen duurzaam opgetrokken. 'Zo wordt er doorgedreven isolatie voorzien, compact en luchtdicht gebouwd, gebruik gemaakt van duurzame energiebronnen, rationeel met water omgesprongen, en gekozen voor energiezuinige verlichting en voor toestellen met een hoog rendement', verklaart schepen De Bie. 'Gaat het om groepsbouw, dan worden collectieve oplossingen aangemoedigd: een grote regenput voor het gezamenlijk spoelen van toiletten, een zonneboiler, een centrale verwarming op basis van warmtepompen'.

Ook op het terrein zelf zal een groene stempel overduidelijk zichtbaar zijn. De woningen komen rond een centraal open groen gedeelte waar de Vrouwvliet doorloopt. Op die manier wordt een groenblauwe slinger gecreëerd die de Vrouwvlietvallei laat aansluiten met het Papenhof. Bij de realisatie ervan wordt er dus voor gezorgd dat er ook ruimte is voor water. Zo worden er grachtensystemen en wadi's (infiltratiezones) aangelegd, waardoor de infiltratie van regenwater op het terrein zichtbaar is. Daarnaast worden de grachten en beken opgewaardeerd.

'Ook inzake mobiliteit moet Papenhof een schoolvoorbeeld van moderne ruimtelijke planning worden', maakt De Bie zich sterk. 'Wie hier komt wonen, is minder afhankelijk van de auto. Het gebied wordt autoluw door zoveel mogelijk ondergrondse parkings te voorzien, er wordt een zone 30 ingevoerd en er worden de nodige voetgangers- en fietsverbindingen voorzien. Het openbaar vervoer is ook vlakbij en de hoeveelheid verharde oppervlakte wordt beperkt. Tenslotte willen we ook autodelen stimuleren door een stelplaats te voorzien'.

Maar duurzaam wonen betekent meer dan energiezuinige woningen en appartementen rond een groen landschapspark, met wadi's en grachten, fietsverbindingen en autoluwheid. Voor schepen De Bie is het plaatje pas compleet als het ook over de betaalbaarheid ervan gaat. 'In eerste instantie is duurzaam bouwen iets duurder. En zeker in tijden van crisis ligt dat nog gevoeliger. Maar bouwen voor morgen doe je vandaag al. Zo willen we in Papenhof een aanbod aan betaalbaar wonen realiseren'.

Schepen De Bie is er ten slotte van overtuigd dat de wijk in wording een absoluut prijsbeest wordt. 'Het is goed dat er zo'n ecowijken gebouwd worden om te laten zien dat duurzaamheid ook werkt in wijkverband. Want nu is er te weinig keuze in het aanbod. De klassieke verkaveling immers blijft de bovenhand voeren in Vlaanderen', besluit De Bie. Tegen 2011 worden de eerste resultaten op het terrein verwacht. 'Dan moet blijken of het werk van vele jaren ? de fundamenten van dit project werden mee gelegd door mijn voorganger Jowan Lamon ? ook loont'.

In de tussentijd werkt De Bie ook verder aan de verduurzaming van het bestaande patrimonium in Mechelen. 'Want dat moet ook gebeuren: de bestaande sociale woningen zijn verouderd en moeten dringend aangepakt worden. En daarin kan je het verschil laten zien tussen bijvoorbeeld wel of niet isolatie. In de praktijk zullen de bewoners het verschil achteraf merken op hun gas- en elektriciteitsrekening. Dat speelt mee ook mee in het succes van verduurzaming. Het geheim schuilt 'm volgens mij in de mix: een ecologisch paradepaardje als Papenhof én duurzame sociale woningen'.

augustus 2009

Bovenstaand artikel kon je lezen in Pesto, het tijdschrift van Groen!, alsook in De Standaard Magazine.