Deze week wordt de ‘Week van het Bos’ georganiseerd. Het ideale moment dus om de bossen en natuurgebieden te ontdekken, maar ook een ideaal moment om een aantal acties rond bomen in de kijker te plaatsen. De natuur versterken en werken aan het aantal bomen in de stad, is een belangrijke doelstelling van het stadsbestuur, maar dat kan pas lukken met steun van de Mechelaar en ander partners in de stad. Met de deelname van de stad aan het Bomencharter kan dit globale overzicht (over privaat en publiek domein) bijgehouden worden. Specifiek voor de stad zijn zowel de Bomenteller, om de netto-aangroei in kaart te brengen, als de Bomenkaart, nuttige instrumenten.

Bomencharter

De stad ondertekende het Bomencharter en engageerde zich zo om samen met alle Mechelaars tegen eind 2024 voor elke inwoner een boom te planten. Dat wil zeggen dat we in Mechelen maar liefst 87.000 bomen moeten planten.

Er werden in Mechelen tot nu toe al bijna 40.000 bomen, struiken en hagen geplant. Met de geplande projecten in de nabije toekomst wordt daarmee binnenkort de helft van de zelf opgelegde doelstelling bereikt. Schepen Patrick Princen van natuur- en groenontwikkeling vertelt: “Het planten van zoveel mogelijk bomen is goed voor de stad. Voor de waterhuishouding, voor zuivere lucht en koeling. Deze directe effecten voor de mens zijn van groot belang in de woonkernen. Daarom focussen we ook zo sterk op het planten van bomen op het openbaar domein, maar ook in de tuinen van de Mechelaar via 'Boom zoekt grond'. Om de natuur rond de stad te versterken, is het aanplanten van bossen belangrijk, maar niet alleen met bomen versterken we onze natuur. De Mechelse regio is een valleiengebied dat meer gekenmerkt wordt door broeken en wetlands dan door uitgestrekte bossen. Werken aan streekeigen natuur en het versterken van de biodiversiteit gaat dus over veel meer dan bomen planten alleen. Op plaatsen waar het zinvol is om bestaande boskernen te versterken, doen we dat zeker ook in het kader van het Natuurpark Rivierenland, maar de focus daarbij ligt op robuuste natuur in het algemeen. Sinds 2019 is er binnen het werkgebied van het park maar liefst 200 ha beschermde natuur bijgekomen.”

De komende maanden plant de stad in totaal 3400 bomen. Het gaat om 381 straatbomen en 3025 bomen in kleine bosaanplantingen, houtkanten en hagen. Begin volgend jaar volgt ook nog een ronde om gestorven straatbomen te vervangen. Samengeteld met externe projecten van onze partners, zal deze winter zeker nog de kaap van 50 000 bomen sinds 2019 gerond worden.

Bomenkaart activeert de Mechelaar

Net omdat de stad veel extra straatbomen wil planten, is er ook een continue zoektocht naar goede locaties om dat te doen. De meest voor de hand liggende locaties kregen ondertussen al extra bomen, voor de nieuwe locaties deed de stad een beroep op de Mechelaar via de ‘Bomenkaart’.

Schepen Patrick Princen: “Op de ‘Bomenkaart’ kunnen Mechelaars plaatsen doorgeven die ze zelf kennen en waarvan ze vinden dat extra aanplantingen mogelijk zijn. Ze kunnen bovendien ook extra info geven over bomen de er al staan. Alle meldingen worden door onze medewerkers bekeken. De nieuwe informatie wordt aangevuld in onze bomendatabank, de bruikbare locaties worden toegevoegd aan de lijst voor aanplantingen tijdens het volgende plantseizoen. In totaal hebben we zo al een 30-tal bijkomende locaties geïdentificeerd, in totaal goed voor 1135 nieuwe bomen. 965 kleine boompjes hiervan worden dit najaar geplant in 2 nieuwe bosjes (aan de Brusselsesteenweg en aan de Biesblokstraat) en 2 nieuwe houtkanten (langs de Dijle aan Aquafin en langs de Baroniestraat). De andere 170 zijn straatbomen, waarvan er 49 in februari werden geplant, de rest volgt de volgende maanden. Van de 3400 aanplantingen die we dit najaar doen, zijn er dus ongeveer een derde dankzij de meldingen van Mechelaars op de Bomenkaart. Een erg mooi resultaat, waarvoor ik de Mechelaar zeer dankbaar ben!”

Boom zoekt grond

Voor extra bomen op privaat domein, blijft ‘Boom zoekt grond’ een belangrijke actie. De inschrijvingen voor dit jaar zijn ondertussen afgesloten en het resultaat oogt opnieuw mooi. In totaal kwamen 174 bestellingen binnen, goed voor 360 bomen, 68 bijenbosjes, 53 vogelbosjes en 57 bloesem- en bessenhagen.

In totaal zorgde de actie daardoor al voor ruim 1500 extra bomen in de stad en ongeveer 5 km extra haag.

Bomenteller

Nieuwe bomen zijn belangrijk, maar uiteraard verdwijnen er soms ook bomen op het openbaar domein. Omdat ze een mogelijk gevaar geworden zijn of omdat hun plaats onverenigbaar is geworden met een nieuwe aanleg of nutsleiding. Bij het begin van de legislatuur engageerde de stad zich om op het openbaar domein een 3 voor 1 verhouding na te streven: voor elke boom die op het openbaar domein geveld werd, worden drie nieuwe bomen aangeplant.

In totaal werden sinds begin 2019 782 bomen geveld op het openbaar domein, in dit cijfer zitten ook de bomen die gestorven zijn en daardoor moesten worden vervangen. In totaal werden er in dezelfde periode 2412 nieuwe bomen aangeplant. Dat geeft een verhouding van afgerond 1 verwijderde boom voor 3,1 nieuwe bomen op het openbaar domein. Met de 381 bomen die nog dit plantseizoen aangeplant worden, komt de teller op 2793 nieuwe bomen in totaal.

Schepen Patrick Princen: “Op het eind van het lopende plantseizoen zullen we op het openbaar domein ruim 2000 bomen meer hebben staan dan begin 2019. Ten opzichte van de bomen die verdwenen zijn door sterfte, omdat de situatie onveilig werd of omdat ze bij heraanleg niet konden blijven staan, halen we een verhouding 3,6 nieuwe bomen per boom die verdwenen is.”

Tegen het eind van deze maand worden de cijfers en de infographic op de webpagina van de bomenteller aangepast. De website van de Bomencharter wordt een keer per jaar geüpdatet.

Bomenkaart: www.mechelen.be/bomenkaart
Bomenteller: www.mechelen.be/bomenteller (update tegen eind deze maand)
Bomencharter: www.bomencharter.be (update 1x per jaar)